26 października br. przypada 85. rocznica urodzin Wandy Chotomskiej – polskiej pisarki, autorki wierszy i opowiadań dla dzieci i młodzieży.

Wanda Chotomska
pseud. Szpilka, Karolinka, Wanda Miron, ur. 1929 r. w Warszawie. Poetka, prozaik, dziennikarka, autorka słuchowisk, widowisk teatralnych i telewizyjnych dla dzieci, a także tekstów piosenek. W czasie okupacji niemieckiej uczęszczała na tajne komplety, brała udział w powstaniu warszawskim jako sanitariuszka. Po wojnie studiowała na Wydziale Społeczno-Politycznym i Wydziale Dziennikarstwa Akademii Nauk Politycznych w Warszawie. Debiutowała w 1949 r. opowiadaniem „Pięć minut przed szczęśliwym końcem” na łamach „Świata Młodych”; w redakcji tego pisma pracowała w latach 1949 – 51 i w 1955 – 71. Jednocześnie współpracowała z innymi czasopismami dla dzieci: „Misiem”, „Świerszczykiem”, „Płomyczkiem” i „Płomykiem”. Publikowała cykle felietonów (pod pseud. Szpilka i Karolinka), a przede wszystkim utwory wierszowane, niektóre z nich – sygnowane pseud. Wanda Miron – pisała wespół z Mironem Białoszewskim. Współpracowała z Polskim Radiem i Telewizją Polską (m.in. w latach 1962 – 72 jako autorka cyklu „dobranockowego” „Jacek i Agatka”); od 1958 r. pisała teksty piosenek dla zespołu harcerskiego Gawęda. Jej twórczość poetycka nawiązuje w oryginalny sposób do poezji J. Tuwima i J. Brzechwy, operuje purnonsensem, absurdem, wyzyskuje wieloznaczność lub homonimię słów; jest to liryka pełna humoru, radości, ciepła, optymistyczna i programowo popularna – Chotomska wyzyskuje osadzone w kulturze schematy, wzory osobowe, odczucia językowe i z nich buduje poetycki świat żartu. Niekiedy sięga również po formy bardziej nastrojowe, refleksyjne. Wanda Chotomska opublikowała kilkadziesiąt tomów wierszy zarówno o charakterze poznawczym, jak i rozrywkowym. Do najbardziej znanych zbiorów należą m.in. „Wiersze pod psem” (1959), „Kaczka-tłumaczka” (1968), „Dla każdego coś śmiesznego” (1971), „Remanent” (1985). Treści poznawcze zawierają m.in. „Abecadło warszawskie” (1960), „Abecadło krakowskie” (1962), wiersze o postaciach z pomników warszawskich „Dzień dobry, królu Zygmuncie” (1973), abecedariusz „Kram z literami” (1987). Ponadto wydała m.in. bajki i opowieści: „Przygody jeża spod miasta Zgierza” (1964), „Od rzeczy do rzeczy” (1969), „Kareta z piernika” (1988), a także wierszowane opowiadanie „Dzieci pana Astronoma” (1961). Jest autorką cyklu powieści o polskich kompozytorach: „Muzyka pana Moniuszki” (1987), „Muzyka pana Szymanowskiego” (1987), „Tam, gdzie był Chopin” (1990), a także zbioru wierszy o muzyce i utworach muzycznych „Wszystko gra” (1988). Wanda Chotomska jest też autorką nowoczesnych parafraz polskich legend ludowych: „Legendy polskie” (2000). Odrębne miejsce w jej twórczości zajmują opowiadania o charakterze psychologicznym, skłaniające do refleksji nad problemami i dramatami dziecięcego świata: „Drzewo z czerwonym żąglem” (1976) oraz „Dzień dobry, córeczko” (1995). Pisarka w 1967 r. wystąpiła z inicjatywą przyznawania przez dzieci Orderu Uśmiechu, wchodzi w skład Kapituły Orderu. Jest ponadto popularyzatorką twórczości pisarskiej dla dzieci, a także laureatką licznych nagród, m.in. otrzymała Order Uśmiechu (1969) oraz Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za całokształt twórczości literackiej (1976). Jej książki były tłumaczone na wiele języków.

(źródło: „Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej”)